Τα λαϊκά πανεπιστήμια των Αθηνών

H ανάγκη για εκπαίδευση και επιμόρφωση δεν εξαντλείται στους επίσημους θεσμούς. Τουναντίον. Την ώρα που το διεθνές σκηνικό αλλάζει χάρη (κυρίως) στην καταλυτική επίδραση των νέων τεχνολογιών (το ΜΙΤ εδώ και ένα χρόνο διαθέτει όλα τα προπτυχιακά και μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών του on line), στην Ελλάδα το εκπαιδευτικό σύστημα διαμορφώνεται από τους αποκλεισμούς. Και η εξέλιξή του, η οποία πυροδοτεί κοινωνικές εντάσεις, διαμορφώνεται γύρω από αυτούς. Αποτέλεσμα είναι να μένουν ακάλυπτες μεγάλες μερίδες του πληθυσμού, των οποίων η ανάγκη όταν δεν ικανοποιείται σε χώρες του εξωτερικού βρίσκει διέξοδο σε «μη τυπικές» εκπαιδευτικές μορφές. 

Ιδιωτικοί και κοινωνικοί, μη κυβερνητικοί φορείς, δημιουργούν εξωθεσμικά προγράμματα σεμιναριακού χαρακτήρα, τα οποία συνδέουν γνωστικά αντικείμενα με ζωντανές κοινωνικές λειτουργίες και στοχεύσεις. Ομαδικά καλλιτεχνικά εργαστήρια, η αγορά του βιβλίου, η γλωσσομάθεια των μεταναστών εργαζομένων, η επιμόρφωση στους υπολογιστές, προγράμματα αμιγώς κοινωνικού χαρακτήρα (π.χ. μαθήματα Ελληνικών) που καλύπτουν τα επείγοντα κενά του συστήματος και προγράμματα υψηλού επιπέδου που απευθύνονται σε όποιον θέλει να αναπτύξει τις ικανότητές του ή να ανοιχτεί σε νέα γνωστικά πεδία (π.χ. ελεύθερο πανεπιστήμιο). Οι χώροι που παρουσιάζουμε αναπληρώνουν κενά της θεσμικής μας εκπαίδευσης και βγάζουν τη γνώση στο δρόμο. Η λίστα που ακολουθεί είναι ενδεικτική όπως οι τιμές και οι διάρκειες των προγραμμάτων.


Booze cooperative


Μια κοινότητα καλλιτεχνών


Ενα άτυπο εναλλακτικό λαϊκό πανεπιστήμιο των τεχνών στήνεται στον πολυχώρο του εναλλακτικού κλαμπ Booze με σεμινάρια και κύκλους διαλέξεων γύρω από το θέατρο, το σινεμά και τις εικαστικές τέχνες, ενώ ο χώρος έχει συνδεθεί με το δίκτυο Art factories μια πρωτοβουλία του γαλλικού υπουργείου Πολιτισμού που συνδέει περισσότερες από 200 κοινότητες καλλιτεχνών σε όλο τον κόσμο. Tο εγχείρημα στηρίζει μια ομάδα καταξιωμένων καλλιτεχνών, Πανεπιστημιακών και θεωρητικών όπως ο Μάνος Στεφανίδης, ο Κυριάκος Κατζουράκης, η Πέπυ Ρηγοπούλου, η Εύα Στεφανή και ο Γιάγκος Ανδρεάδης.


Αυτήν την εποχή, κύκλο σεμιναρίων παραδίδει ο Φώτης Τερζάκης με θέμα: «Εισαγωγή στην Αισθητική Φιλοσοφία». Από τα μέσα το Μαρτίου και κάθε Τετάρτη θα μπορεί κανείς να παρακολουθήσει τις «νεωτερικές αναγνώσεις» από τον συγγραφέα Γιώργο Αριστηνό. Ο Μάνος Στεφανίδης δίνει ένα κύκλο δέκα σεμιναρίων πάνω στην Ιστορία της Τέχνης, ενώ ο εικαστικός Κυριάκος Κατζουράκης και ο σκηνογράφος Νίκος Πολίτης ετοιμάζονται να δώσουν από δέκα σεμινάρια πάνω στην αισθητική της εικόνας και την σκηνογραφία, αντίστοιχα, το προσεχές διάστημα.


Κόστος: 200 ευρώ (150 για φοιτητές)


Διάρκεια: 10 συναντήσεις


http://www.boozecooperativa.com/



Μικρό Πολυτεχνείο


Σεμινάρια για την τέχνη


Στην οδό των Ασωμάτων, στο Θησείο βρίσκεται το Μικρό Πολυτεχνείο, ένας χώρος που εδώ και τέσσερα χρόνια διοργανώνει καλλιτεχνικά σεμινάρια σε όλους τους τομείς της τέχνης (λογοτεχνία, θέατρο, χορός, μουσική, ζωγραφική, εικαστικές κατασκευές, φωτογραφία, κινηματογράφος, ειδικές τεχνικές γνώσεις κλπ). Εξαίρεση αποτελούν τα σεμινάρια σκηνοθεσίας και κινηματογράφου που έχουν ως και ετήσια διάρκεια. Μεταξύ άλλων υπάρχουν σεμινάρια υποκριτικής σκηνογραφίας, ενδυματολογίας και κουκλοθέατρου. Στα λογοτεχνικά σεμινάρια μπορεί κανείς να μάθει πώς εκδίδεται ένα καλλιτεχνικό περιοδικό. Ακόμα υπάρχουν σεμινάρια εικαστικών τεχνών, ραδιοτηλεοπτικών μέσων, μουσικής, χορού, ψηφιακών τεχνών καθώς και εργαστήρια για παιδιά. Αυτή την εποχή ξεκινάει ο ανοιξιάτικος κύκλος.


Κόστος: 200 ως 450 ευρώ ανάλογα με το πρόγραμμα


Διάρκεια: 2, 3, 4, 6 μήνες ή 1 έτος


http://www.mikropolytexneio.gr/



Ελεύθερο Πανεπιστήμιο


Προσιτή ποιότητα


Το Ελεύθερο Πανεπιστήμιο, είναι μια πρωτοβουλία της Φιλεκπαιδευτικής εταιρείας και του προέδρου της καθηγητή του Πανεπιστημίου Αθηνών Γιώργου Μπαμπινιώτη. «Ο,τι προέχει και ελπίζουμε ότι θα επιτευχθεί από αυτό το πρόγραμμα τής Στοάς τού Βιβλίου είναι να υπάρξει ποιότητα στη μορφωτική στάθμη των μαθημάτων και ελευθερία στην πρόσβαση σε αυτά». Αυτά διαβάζει κανείς στη διακηρυκτική δήλωση που βρίσκει στη ιστοσελίδα της στοάς του βιβλίου. Τα προγράμματά του διαρθρώνονται σε κύκλους σπουδών, καθεμιά από τις οποίες διαθέτει πέντε ενότητες. Ο πρώτος κύκλος αφορά τις ανθρωπιστικές επιστήμες και οι ενδιαφερόμενοι παρακολουθούν μαθήματα γλωσσολογίας (Μπαμπινιώτης), φιλοσοφίας (Γιανναράς), Νεοελληνικής δραματολογίας (Γεωργουσόπουλος), αρχαιολογίας (Λαμπρινουδάκης) και λογοτεχνίας (Δημηρούλης). Τον Μάιο θα ξεκινήσει ο δεύτερος κύκλος διαλέξεων με αντικείμενα από τις θετικές επιστήμες. Κάθε σεμινάριο δέχεται έως 300 ακροατές.


Κόστος: 100 ευρώ (70 για φοιτητές)


Διάρκεια: 5 ή 10 συνεδρίες


http://www.stoabibliou.gr/



Φιλοσοφικός Σύλλογος Παρνασσός


Υπεραιωνόβια προσφορά


Το 1872, ύστερα από εισήγηση του ποιητή Σπυρίδωνα Βασιλειάδη, ο Φιλολογικός Σύλλογος «Παρνασσός» αποφασίζει να ιδρύσει τη Σχολή των Απόρων Παίδων, με σκοπό να βοηθήσει στην επίλυση ενός από τα σοβαρότερα κοινωνικά προβλήματα εκείνης της εποχής.


Στις αρχές του εικοστού αιώνα, το 1901, εγγράφονται στη Σχολή 2.149 μαθητές, ενώ όταν τελειώνει το πρώτο τέταρτο αυτού του αιώνα, το 1925, ο αριθμός των μαθητών είναι 1.316, αριθμός υψηλός, αν ληφθεί υπόψη ότι ήδη το κράτος είχε μεριμνήσει και αυτό για τη δημιουργία αντίστοιχων ιδρυμάτων.


Ευτυχώς τα χρόνια πέρασαν, το κράτος αναποκρίθηκε στις υποχρεώσεις του και ο Παρνασσός τη δεκαετία του 1980 άλλαξε προσανατολισμό. Στο απογευματινό του σχολείο, λοιπόν, λειτουργούν δημοτικό σχολείο για αλλοδαπούς και αναλφάβητους, σχολές ξένων γλωσσών, όπου γίνεται προετοιμασία για πτυχία Αγγλικών, Γαλλικών, Ιταλικών, Ισπανικών και Γερμανικών, σχολή Πληροφορικής για αρχάριους και προχωρημένους και σχολή βυζαντινής μουσικής. Οι θέσεις για κάθε τμήμα και περίοδο των Ελευθέρων Μαθημάτων είναι καθορισμένες, ενώ το όριο ηλικίας που δέχεται ο σύλλογος είναι τα 35 έτη.


Κόστος: 200 ευρώ εφάπαξ


Διάρκεια: ετήσια


http://www.lsparnas.gr/



Αρχαιολογική Εταιρεία


Σοβαρή αρχαιολατρία


Οποιοσδήποτε θέλει, μπορεί να παρακολουθήσει τα μαθήματα της σχολής της Ιστορίας της Τέχνης, της αρχαιολογικής εταιρείας. Τα μαθήματα είναι εβδομαδιαία, απευθύνονται σε οποιονδήποτε ενδιαφέρεται για αυτά, είναι υψηλού επιπέδου και πλαισιώνονται από αρχαιολόγους εν ενεργεία, καθηγητές της σχολής και εφόρους του υπουργείου πολιτισμού. Παρακολουθούνται από 400 περίπου άτομα - βάσει της δυναμικότητος της αίθουσας. Του χρόνου το θέμα έχει τίτλο «Από την Κάτω Ιταλία στην Κεντρική και Δυτική Ελλάδα» και θα παρουσιάσει όλα τα νεότερα από αρχαιολογικές ανασκαφές και μελέτες που αναδεικνύουν την ενότητα αυτού του χώρου.


Κόστος: 100 ευρώ (70 φοιτητές)


Διάρκεια: 6 μήνες


http://www.archetai.gr/site/content.php?sel=9




ΕΚΕΜΕΛ


Για συγγραφείς και μεταφραστές


Το ΕΚΕΜΕΛ είναι γνωστή σχολή μεταφραστών που στηρίζεται τόσο από το ΕΚΕΒΙ, όσο και από μια σειρά άλλων φορέων, όπως το Γαλλικό Ινστιτούτο, το Βρετανικό Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το υπουργείο Πολιτισμού κ.α. Πέρα από τα ηχηρά ονόματα με τα οποία συνεργάζεται στις διετείς σπουδές που παρέχει (π.χ. Βλαβιανός, Πατρίκιος, Μπερλής κ.ά.) φιλοδοξεί να λειτουργεί και ως κέντρο των μεταφραστών. Το στηρίζει αυτό με μια σειρά από σεμινάρια για το βιβλίο και τη μετάφραση. Στον κύκλο σεμιναρίων για το βιβλίο παρέχει σεμινάρια ελληνικής γλώσσας, συγγραφικής τέχνης και ποίησης. Απευθύνονται κυρίως στους επαγγελματίες του κειμένου, επίδοξους λογοτέχνες και όσους θέλουν να έρθουν σε επαφή με την ποίηση και την λογοτεχνία.


Κόστος: 500 ευρώ


Διάρκεια: 10 εβδομάδες


http://www.ekemel.gr/gr/grseminaria.html#0023




Στοά του Βιβλίου


Ο κόσμος του βιβλίου


Ο χώρος του βιβλίου διαθέτει αρκετά σεμινάρια χάρη στους χώρους και τη δραστηριότητα του ΕΚΕΒΙ. Το εργαστήρι του βιβλίου διεξάγει αυτή τη στιγμή τον τρίτο κύκλο σεμιναρίων με θέματα όπως: Το μυθιστόρημα, το διήγημα (για αρχάριους και προχωρημένους), σεμινάρια ποίησης, δοκιμίου και παιδικού βιβλίου. Σε έναν άλλο κύκλο προγραμμάτων, αυτόν της τέχνης του βιβλίου, παραδίδονται μαθήματα καλλιτεχνικής βιβλιοδεσίας και χαρακτικής. Ακόμα σε συνεργασία με επιστήμονες, συγγραφείς και εκδοτικούς οίκους, παιδιά του δημοτικού μπορούν να παρακολουθήσουν σεμινάρια γύρω από το βιβλίο, την ιστορία κ.ά.


Κόστος: Από 200 έως 500 ευρώ, ανάλογα με το πρόγραμμα.


Διάρκεια: 10 εβδομάδες.


http://book.culture.gr/greek.html



Underground Free University, «Πίσω θρανία»


Mαθήματα Eλληνικών, υπολογιστών


Σε ένα υπόγειο της οδού Βαλτετσίου στα Εξάρχεια, στο κτίριο του Στεκιού για τα Δικαιώματα των Μεταναστών, έχει στήσει το άντρο του το ελληνικό εναλλακτικό πανεπιστήμιο του UFU. Μέσα στο φτωχό υπόγειο συναντάει κανείς δεκάδες «ξεκοιλιασμένους» υπολογιστές που ανακυκλώνονται εκεί για εκπαιδευτικούς ή καλλιτεχνικούς λόγους, όταν δεν μπορούν να ξανασυντεθούν και να δοθούν σε ανθρώπους που δεν έχουν χρήματα να αγοράσουν. Αρχικά, ο χώρος δημιουργήθηκε για χρήση internet από μετανάστες και ανθρώπους που δεν είχαν την οικονομική δυνατότητα να έχουν πρόσβαση. Στη συνέχεια, γεννήθηκε η ιδέα της ανταλλαγής γνώσεων. Ετσι, τα μαθήματα ξεκίνησαν την άνοιξη του 2005. Οι περισσότεροι μαθητές του είναι μετανάστες/ριες που ήδη μαθαίνουν ελληνικά στο Στέκι, που βρίσκεται επάνω. Τα μαθήματα καλύπτουν τόσο τις βασικές γνώσεις για τον χειρισμό υπολογιστών όσο και πιο εξελιγμένα προγράμματα. Τα μαθήματα γίνονται κάθε απόγευμα, χωρίς αντίτιμο και στηρίζονται αποκλειστικά στην εθελοντική εργασία και παροχή των μελών του. Αντίστοιχο είναι και το πνεύμα των τάξεων εκμάθησης ελληνικών στα «πίσω θρανία», την πρωτοβουλία του Δικτύου για τα κοινωνικά και πολιτικά δικαιώματα. Από το 1999 εθελοντές εκπαιδευτικοί διδάσκουν ελληνικά σε μετανάστες.


Κόστος: Δωρεάν.


Διάρκεια: 2 μήνες περίπου.


http://ufu.gr/


via




Αξίζει να αναφερθούν επιπλέον και τα ανοιχτά λαϊκά πανεπιστήμια Αγίας Παρασκευής (http://www.pneumatikokentro.gr/static.php?pid=14)  και  Κορυδαλλού ( Γρ. Λαμπράκη και Καρυταίνης 4 (δίπλα στην Εθνική Τράπεζα), 18120, Κορυδαλλός Τηλ. 210 4970475).